Harmonika

Harmonika je polifoni i aerofonski muzicki instrument sa klavijaturom ili sa dugmima . Muzičar na harmonici (harmonikaš) rukama širi i skuplja meh čija vazdusna struja prolazi kroz ventile . Ovi ventili kontolišu prsti harmonikaša pritiskom na dirke .Telo harmonike se sastoji iz dvije drvene kutije povezane mijehom . Veličina i težina  harmonike varira zavisi od njenog tipa , broja registara i basova . Sam pritisak na dirke se ne koristi kao izražajno sredstvo , niti se njime kontrolise jačina zvuka , već se za to koristi isključivo pumpanje meha . Razlikuju se tri osnovne vrste harmonika : klavirska harmonika , hrromatska sa dugmima i Dijatonska harmonika .

Smatra se da je prvu harmoniku konstruisao Kristijan Friedrich Ludwig Bushman 1822. u Berlinu . Harmoniku je patentirao Ciril Demian 1829. u Beču . Njegova harmonika je imala tipke samo na jednoj strani , dok je druga služila samo za razvlačenje .

Harmonika je folklorni instrument popularan svuda po svetu (Francuska , Italija , Srednja i Istočna Europa , Latinska Amerika ) . Vrlo je prisutna u tradicionalnoj i novokomponovanoj muzici Srbije . Harmonika se koristi u klasičnoj muzici , naročito od druge polovine 20. stoljeća . Veliki doprinos razvoju harmonike i literaturi za harmoniku dali su ruski kompozitori.

Klavirska harmonika

Klavirska harmonika predstavlja jednu od dvije vrste harmonika hromatskog tipa . Za razliku od druge vrste , harmonike dugmetare , klavirska harmonika ima dirke umesto dugmadi . Zbog istog rasporeda i izgleda dirki kao kod klavira sasvim je logičan naziv koji ova vrsta harmonike nosi .

Dirke po kojima klavirska harmonika nosi naziv , nalaze se na desnoj strani ( korpusu ) harmonike . Zavisno o veličini instrumenta , standardne klavirske harmonike mogu imati od 26 do 45 tipki , ostvarujući tako maksimalni raspon od skoro 4 oktave . Upotrebom brojnih registara , osim promjene u boji zvuka , može se ostvariti širenje i ovako velikog tonskog raspona .

Pojavom i usavršavanjem harmonike dugmetare , klavirska harmonika dobija konkurenciju u pogledu izvodjackih karakteristika . Zbog boljeg tehničkog rešenja , dugmetare imaju veći broj dugmadi ( tipaka ) a samim tim i veći tonski raspon , što izvođačima pruža više mogućnosti i slobode u muziciranju .

I pored toga , veliki broj muzicara i danas uživa u sviranju na klavirskim harmonikama , a njihov broj u Srbiji je i dalje višestruko veći u odnosu na harmoniku s dugmadima .